راه بی زمان

شاعر: پروین اعتصامی

محتسب، مستی به ره دید و گریبانش گرفت

مست گفت ای دوست، این پیراهن است، افسار نیست

گفت: مستی، زان سبب افتان و خیزان میروی

گفت: جرم راه رفتن نیست، ره هموار نیست

گفت: می باید تو را تا خانه‌ قاضی برم

گفت: رو صبح آی، قاضی نیمه شب بیدار نیست

گفت: نزدیک است والی را سرای، آنجا شویم

گفت: والی از کجا در خانه‌ خمار نیست

گفت: تا داروغه را گوئیم، در مسجد بخواب

گفت: مسجد خوابگاه مردم بدکار نیست

گفت: دیناری بده پنهان و خود را وارهان

گفت: کار شرع، کار درهم و دینار نیست

گفت: از بهر غرامت، جامه ات بیرون کنم

گفت: پوسیدست، جز نقشی ز پود و تار نیست

گفت: آگه نیستی کز سر در افتادت کلاه

گفت: در سر عقل باید، بی کلاهی عار نیست

گفت: می بسیار خوردی، زان چنین بیخود شدی

گفت: ای بیهوده گو، حرف کم و بسیار نیست

گفت: باید حد زند هشیار مردم، مست را

گفت: هوشیاری بیار، اینجا کسی هشیار نیست

گردآوری و بازنشر: شعرکده

افطار بدون شام هم که نمی شود! سوپ و آش در کنار مخلفات دیگر و غذاهای اصلی کباب بره، باقالی پلو با گوشت و زرشک پلو حدود 30 هزار تومان برای هر نفر در می آید. میهمانی خانوادگی است. میزبان برای پذیرایی از همین 50 میهمان در ماه رمضان، با یک حساب سر انگشتی، حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان خرج کرده است. هتل ها و رستوران ها هر کدام نرخ های متفاوتی برای میهمانی های افطاری دارند و البته بیشتر آنها تا روزهای پایان ماه رمضان رزرو شده اند. آن سوتر در همین شهر به غیر از نان و خرما و چای و البته گاهی پنیر نمی توان چیز دیگری در سفره افطار پیدا کرد.
در گذشته صفای سفره های افطاری حکایت دیگری داشت. سفره ای پهن می شد که همه اعضای خانواده، از این سر تا آن سر اتاق دور آن می نشستند. چای و خرما و پنیر و سبزی و نان در وسط سفره. سفره ساده اما پر از معنویت بود.تمام صفای ماه رمضان و لحظات سحر و افطار به معنویت آن است که آن هم در سایه سادگی مهیا می شود، که متأسفانه این روزها کمتر دیده می شود «بریز و بپاش در میهمانی خیلی ها این روزها نهادینه شده و متأسفانه حتی به افطاری هم رسیده است».برگزاری مراسم افطاری با در کنار هم بودن خانواده و قداست و معنویت حاکم بر آن معنا می شود، علاوه بر این تمام انس با قرآن، شب زنده داری و یک روز بدون آب و غذا سر کردن، همگی با هدف خودسازی و تربیت درونی و با خبر شدن از حال و روز کسانی است که مانند ما امکان بهره مندی از نعمت های خدا را ندارند. با این اوصاف باید به دنبال آن گشت که واقعاً در این تجمل ها و بریز و بپاش ها و البته فخرفروشی های پنهان در مراسم افطاری کدام یک از اهداف روزه گرفتن و ثواب افطاری دادن دیده می شود به خصوص آنکه در دین ما به افطاری دادن سفارش شده و از اسراف به عنوانپدیده ای نام برده شده که باعث می شود خیر و برکت از زندگی بیرون برود.

یک کارشناس مذهبی می گوید: بسياري از نهادها و سازمان‌هاي دولتي و غیر دولتی كه بايد الگويي براي پرهيز از اسراف باشند، متأسفانه خودشان به مناسبت هاي مختلف مثل ماه محرم و صفر و يا ماه مبارك رمضان سفره هاي رنگين پهن مي كنند و از پول بیت المال ضیافت برگزار می کنند. موسوی ادامه می دهد: اين نهادها و سازمان‌ها به جاي آنكه فرهنگ والاي اسلامی را ترويج کنند و خود پرچم دار اخلاقيات ناب اسلامی باشند، دركمال تأسف تحت تأثیر برخی شرایط قرار می‌گیرند و با بودجه بیت المال به برگزاری مراسم افطار در برخی سالن های مجلل و گران قیمت می پردازند.
این کارشناس مسایل مذهبی در ادامه می‌افزاید: در برخی ادارات و ارگان ها شاهديم كه ضیافت های پر تجملات به نام مراسم افطار و با دعوت از فلان مقام مسئول برگزار می شودكه اي كاش چنین مراسمی از جيب خود مديران بود.
وی با تأکید بر اینکه نفس برگزاری افطاری های پر تجملات اشکال دارد، می گوید: اگر مدير سازمان يا اداره‌اي قصد برگزاري چنين مراسمي را دارد بايد با هزينه شخصي و از جيب خودش اين كار را انجام دهد. متأسفانه عناصر فرهنگ ساز ما بيشتر از آنكه مؤثر باشند، متأثر هستند كه اين موضوع خطرات زيادي براي تداوم اخلاقيات اسلامی در جامعه ايجاد كرده است و ما هر روز بيشتر از قبل شاهد سقوط اخلاقيات و ترویج و گسترش سفره های اشرافی به نام مراسم افطار در جامعه هستيم.در ضیافت‌های افطاری که در جامعه ما برگزار می‌شود، ده‌ها عامل تقویت‌کننده و ده‌ها عامل تنبیه‌کننده وجود دارد؛ به عنوان مثال اگر در یک مهمانی با یک نوع غذا از مهمانان پذیرایی شود، این پذیرایی را رفتاری غیرتجمل‌گرایانه و به نوعی بی‌حرمتی از سوی میزبان می‌پندارند؛ اما در مقابل اگر در مراسم افطار از چند نوع غذا استفاده شود، مهمانان این پذیرایی را شاهانه و رفتاری درخور تمجید و تعریف می‌دانند و این یکی از عوامل تقویت‌کننده تجمل‌گرایی به شمار می‌رود.ورود تجمل و اشرافی‌گری به سفره‌های افطاری باعث می‌شود این سنت حسنه کمرنگ شده و به تدریج در میان عده‌ای از مردم به فراموشی سپرده شود؛ زیرا بسیاری از مردم هستند که از پس تأمین هزینه تدارک چنین سفره‌هایی برنمی‌آیند و برای اینکه به اصطلاح آبرویشان نرود ترجیح می‌دهند این سنت را کاملاً کنار بگذارند. در صورتی که اگر پهن کردن سفره‌های ساده افطاری در کشور ما باب شود به این سنت بیشتر از پیش عمل می‌شود؛ زیرا در این صورت توجه مردم به باطن عمل جلب می‌شود نه ظاهر آن.

تلخیص از روزنامه خراسان جنوبی