راه بی زمان

توضيح هر يك از مولفه‎هاي ساختار ظاهري و فيزيكي

يک مقاله تحقيقی به طور کلی می‌تواند در برگيرنده ساختاری مشابه ساختار زير باشد.

١- عنوان و يا موضوع

عنوان يا موضوع یكی از مهمترین بخش‌های یك مقاله و معرف كل مقاله است. عنوان يكي از اجزاء اصلي است كه در خيلي از موارد به جهت مغايت آن با موضوعات نوشته شده در مقاله باعث مردوديت توسط متخصصين و ارزيابان ميگردد.
گاهي از اوقات هر دو با هم در يك مقاله قرار مي‎گيرند در اينصورت عنوان مي‎تواند مفهومي كلي باشد ولي موضوع بايد دقيقاً به مسأله بپردازد. در اينگونه موارد عنوان جذاب و كمي دورتر از موضوع انتخاب مي‎شود و با دقت در موضوع، عنوان انتخاب شده، معني اصلي خود را آشكار مي‎كند ولي بايد دقت كرد كه بي‎ربط نباشد. عنوان به عنوان تابلوي يك مغازه اولين و شاخص‎ترين نشانگر محتواست كه حس و كنجكاوي خواننده را بر مي‎انگيزاند. در صورتي كه يكي از آنها (عنوان يا موضوع) فقط انتخاب شود بايد داراي خصوصيات زير باشد:

• پرهيز از عنوان‌های کلی و روزنامه‌ای؛
• استفاده از صفت و موصوف‌های لازم برای گوياتر نمودن عنوان؛
• دارا بودن جذّابيت برای جذب مخاطب؛
• فشرده و مختصر و يادآوردنی؛
• دوري از پيش داوري، مثل علل عقب ماندگي مسلمانان؛
• پرهيز از اصطلاحات نامأنوس و اختصار؛
• توجه به اين نکته که عنوان يک برچسب است نه جمله.
• با توجه به اينكه در تحقيق عموماً موضوع تحديد مي‎شود اين دامنه (جامعه هدف) در عنوان آشكار شود، مثل بررسي ميزان ارتباطات در گسترش مواد مخدر در دبيرستان‎هاي پسرانه.
• اگر مفاهيمي در توصيف انجام كار نقش موثر داشته در عنوان ذكر شود.
• عنوان نبايد نتيجه تحقيق را به صورت ثابت شده و قطعي بيان كند
مثال عنوان: گوهري در صدف
موضوع: نقش حجاب در شكل‎گيري شخصيت

٢- هدف

نوشتن هدف به عنوان يك جمله مسير اصلي تحقيق را نشان ميدهد خواننده مطلب در همان ابتدا تصميم خود را براي خواندن مقاله مي‎گيرد. (دقت داشته باشيد: هدف با نتيجه متفاوت است. هدف در يك جمله كوتاه مسير را مشخص ميكند و نتيجه اثبات قطعي تحقيق را به صورت كامل نشان مي‎دهد)

٣- ساختار يا فهرست اجمالي

آنچه كه حركت مرحله به مرحله در تحقيق نشان ميدهد ساختار يا فهرست تحقيق است. وجود ساختار منطقي نشان از تفكر منطقي محقق و روش درست او حكايت دارد. ساختار با فهرست متفاوت است در مقالات كوتاه از ساختار استفاده مي‎كنند و در مقالات مفصل تر از هم ساختار و هم فهرست بكار گرفته مي‎شود.
آنچه كه ضروري است ترتيب منطقي ساختار و يا فهرست اجمالي است كه بايد با متن يكي باشد.
تفاوت های ساختار مقاله با فهرست مقاله
ساختار مي‎تواند مفهوم اصلي چند صفحه‎ي به هم مرتبط باشد اما فهرست بايد به صورت جزئي با محتوا انطباق داشته باشد.
ساختار مي‎تواند شماره صفحه نداشته باشد اما فهرست شماره صفحه دارد كه دقيقاً بايد بر عنوان فهرست منطبق باشد.
ساختارها زير مجموعه‎هاي ريزتري دارند كه شايد در متن به صورت مشخص نباشد اما فهرست همان زير مجموعه‎ها به صورت مشخص است.

٤- كليدواژه يا واژگان كليدي

كليدواژه‎ها، مفاهيم اصلي يك مقاله هستند كه بيشترين تكرار را دارند البته كلمات ربط و اضافه و افعال شامل آنها نمي‎شود. صفت و موصوف و مضاف و مضاف اليه‎ها به عنوان كليدواژه استفاده مي‎شوند. عنوان مقاله، و موضوع آن در صورتي كه جمله نبوده و مرتبط باشند كليدواژه محسوب مي‎شوند. كليد واژه، يك كلمه تا حداكثر 3 كلمه‎اي است و در جستجوها به عنوان پل ارتباط بين جستجوگر و مطلب قرار گرفته و او را به محتوا مي‎رساند. نويسنده کلماتي که اصل مقاله بر اساس آن نوشته شده است را به عنوان واژگان كليدي معرفي مي‎كند. و جستجو گر با استفاده از كلمات اصلي ذهني خود به دنبال مقاله مي‎گردد. پس دقت هر چه بيشتر در اين كار، راه را براي دسترسي آسان‎تر به مقاله ما باز مي‎كند.
هر چه كليدواژه‎ها كلي‎تر باشد دامنه جستجوي اطلاعات بيشتر خواهد بود. عموماً در تحقيقات ميداني وسيع و بنيادي از كلمات كلي استفاده مي‎كنند هر چند اطلاعات به دست آمده خيلي زياد است ولي از اتقان بيشتري برخوردار خواهد بود. براي پيدا كردن اطلاعات با دامنه كم از كلمات تركيبي (2كلمه يا سه كلمه باهم) استفاده مي‎كنيم.
مثال: رسانه (دامنه بسيار گسترده)، رسانه و كودكان (دامنه محدودتر)، نقش رسانه و كودك(دامنه بسيار محدودتر)

٥- بدنه

     مقدمه
مقدمه مقاله در چند جمله يا پاراگراف توجيه‎گر و نقشه تحقيق است. ادبيات مناسب در مقدمه باعث خواهد شد تا خواننده در همان ابتدا انگيزه مطالعه پيدا كند. مقدمه بخشي از يك مقاله است كه بيان كننده علل بررسي اين موضوع، انگيزه آن، هدف و سابقه تحقيق در آن ذكر شده است. مقدمه بايد به طور اجمال به سوال اصلي و سوالات فرعي بپردازد.
عده‎اي مقدمه را جزء يك مقاله نمي‎‎دانند ولي واقع اين است كه مقدمه بخشي از مقاله تحقيق ماست.
مقاله خود مي‎تواند داراي دولايه باشد. يك لايه كه در آن به بررسي روش كلي كار كه شامل ادبيات موضوع، ارائه تئوري‎ها، روند و سير تحقيق، محدوده زماني كار، مشكلات و شيوه كار و اهداف بسيار كلان آن باشد كه اين بخش مي‎تواند به عنوان پيشگفتار نيز آورده شود.
لايه ديگر محل ورود به بحث اصلي است كه بخشي از مقاله ما خواهد بود.

نكاتي كه بايد در مقدمه رعايت شود:
تعريف مسئله (بيان هدف) به طور صريح و روشن، و قلمرو تحقيق؛ و بيان زواياي مختلف ديگر مسأله
چيستي مسأله
طرح اهميت و ضرورت آن؛
طرح سوابق تاريخی موضوع و بررسي تفاوت اين پژوهش با كارهاي قبلي؛
علل بررسي موضوع و اثر نبود آن (طرح مشكل و آثار آن)
طرح سوالاتي كه مقاله به آن پاسخ خواهد داد (ابعاد مختلف مسأله)
تاثير نتايج تحقيق در وضع فعلي
ارائه اجمالي فرضيه
روش تحقيق: مواد و روشها ( نحوه گردآوري داده‎ها به چه صورتي بوده است: جامعه آماري و ويژگي‎هاي آن، نمونه آماري، حجم نمونه، منطق انتخاب آنها، روش نمونه گیری و علت انتخاب روش، ابزار جمع آوری اطلاعات، گروههای موجود در طرح و نحوه کنترل متغیرها، اعتبار وپایایی، روش تحلیل داده ها ودلیل انتخاب آزمون های آماری)
تعريف متغيرها
طرح طبقه‌بندی‌ها و شاخه‌های مرتبط با موضوع؛
ارائه تعاريف اصطلاحات اصلی و علائم و اختصارات؛
مقدمه بايد از تعارفات و ابهام به دور بوده و به صورت كاملا شفاف، نمايي از كل مقاله ايجاد كند.
مروری کلی بر مقاله.
اين بخش می‌تواند با بخش بعدی ترکيب شود.